donderdag 18 december 2008

David Bowie


Wat The Beatles waren voor de jaren zestig, dat was David Bowie voor de jaren zeventig. Eigenzinnig en vooruitstrevend. Om slechts één plaat uit te kiezen van deze kameleon is onmogelijk. Elke twee, drie platen een ander imago, een andere muziekstijl. Deze man was niet bij te houden. Bracht soms wel twee of drie elpees in één jaar uit, samenwerkingen met andere artiesten meegerekend. Het jaar 1977 was wel het summum van Bowie-creativiteit: "Low" en "Heroes" van hemzelf en "The Idiot" en "Lust for Life" van Iggy Pop.
Helaas werd het na 1983 ("Let's Dance") snel minder met de kwaliteit van zijn albums. Medio jaren negentig tot 2003 (tot nu toe zijn laatste muziekuiting) leefde zijn muziek weer enigszins op, maar de jaren zeventig zijn toch wel dé jaren van Bowie, geboren David Robert Jones: http://nl.wikipedia.org/wiki/David_Bowie. Maar wat maakt het uit, als de Beatles niet in 1970 waren opgeheven, waren ze wellicht ook teruggevallen. Ze hebben net lang genoeg bestaan. Maar als soloartiest besta je zolang als je leeft, dus ga je door. In dit stukje beperk ik mij tot Bowie's topjaren, en wel tot die albums die ik als zijn beste beschouw.
In 1971 verscheen "Hunky Dory", een verzameling korte en melodieuze popsongs, waaronder het schitterende "Life on Mars", maar ook hits als "Changes" en "Oh! You Pretty Things". Daarnaast ingehouden, rustige nummers over Bob Dylan en Andy Warhol en een gedicht op muziek, "Eight Line Poem".
In 1972 zag "The Rise and Fall of Ziggy Stardust and The Spiders from Mars" het levenslicht. Zeg maar de "Sergeant Pepper's Lonely Hearts Club Band" (The Beatles) van David Bowie. Een conceptalbum met een Bowie die geen Bowie heet, maar Ziggy Stardust, een lange titel met de naam van een andere band erin, thematisch gelieerde nummers en een slotnummer "Rock 'n Roll Suicide" dat qua structuur en slot sterk doet denken aan het slotnummer van "Sgt. Pepper's", namelijk "A day in the Life". Verschrikkelijk goed album. Een aaneenschakeling van louter goede popsongs. Aanstekelijk. Het openingsnummer "Five Years" bezorgt mij kippenvel.
In 1973, nog een Ziggy-album getiteld "Aladdin Sane" ("A Lad Insane", ofwel een gestoorde gozer?). Alle nummers geschreven tijdens Bowie's Ziggy Stardusttour door de VS. Daarom zijn de titels voorzien van Amerikaanse plaatsnamen. Daar werden ze namelijk geschreven. Uitstekend pianospel van Mick Ronson, vooral in het schitterende "Time" en een cover van de Stones: "Let's Spend the Night Together" (gelukkig heeft Bowie ook Beatlesnummers gezongen en met John Lennon samengewerkt in het nummer "Fame" op een andere elpee).
In 1977 zoals gezegd twee eigen elpees, te weten "Low" en "Heroes". Dit was het jaar dat David Bowie veel in Berlijn te vinden was. De doemachtige sfeer die de muur, die toen nog overeind stond, uitstraalde is voelbaar in veel van de voornamelijk instrumentale stukken. Want dat hebben deze twee albums gemeen: kant één bevat korte en vocale nummers, kant twee langere, instrumentale nummers, met hooguit wat gehum. Het titelnummer "Heroes" ("standing by the wall"), één van de beste pophits ooit, "V2-Schneider", "Sense of Doubt", ze ademen allemaal de sfeer van Tweede Wereldoorlog en DDR.
Kortom, ook al heeft Bowie dit niveau later niet meer kunnen evenaren, deze vier albums, en ook de andere, niet besproken LP's uit de jaren zeventig, staan nog steeds als een huis.